เครือข่ายสภาฮักเจียงฮาย ได้จัดเวทีสัญจร ที่ โรงเรียนวิรุณบริหารธุรกิจ เมื่อวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕ ได้อู้จากันเรื่อง "เก๊าผญา ภูมิปัญญา" ทุนชุมชนของคนเชียงราย สู่การก้าวย่างไปสู่จังหวัดจัดการตนเอง หนึ่งในสามจังหวัดภาคเหนือ ที่กล้าประกาศตนเองที่จะลุกขึ้นมาจัดการตนเองและพึ่งตนเองให้จงได้ทำไมท้องถิ่นจังหวัดเชียงรายต้องจัดการตนเอง
ความสำคัญ
๑) เชียงรายเป็นศูนย์กลางวัติศาสตร์/วัฒนธรรมล้านนาและต้นกำเนิดภาษาไทย
๒) เป็นเมืองชายแดนติดกับพม่า ลาวและมีแม่น้ำโยง สายน้ำนานาชาติอันดับ๑ ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
๓) เป็นประตู/พื้นที่การพัฒนาเศรษฐกิจการค้าและการท่องเที่ยอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง
๔) เชียงรายมีทรัพยากรธรรมชาติสวยงาม น้ำ ป่า ดินดี ชีวภาพอุดมสมบูรณ์
๕) เชียงรายประชากรกว่า ๑.๒ ล้านคน หลากหลายชนเผ่า และชาติพันธุ์ที่อยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข
๖) เชียงรายมีสถาบันอุดมศึกษามากกว่า ๗ แห่ง
๗) เชียงรายเป็นท้องถิ่นจังหวัดที่มีกลุ่ม/องค์กรชุมชนเข้มแข็ง/และเครือข่ายองค์กรภาคประชาชนสังคมกว้างขวาง
เหตุผล
๑. โครงสร้างการบริหารจัดการปัจจุบัน(กลไกราชการส่วนภูมิภาคและการรวมศูนย์อำนาจการตัดสินใจและงบประมาณส่วนใหญ่ไว้ที่ส่วนกลาง)ไม่เท่าทันปัญหาของท้องถิ่นจังหวัดเชียงรายและสามารถแก้ไขปัญหาได้จริง
๑.๑ ปัญหาเศรษฐกิจ /ชายแดน/เกษตรกรรม/อุตสาหกรรม
๑.๒ ปัญหาสังคม/เด็ก/สตรี/คนพิการ/คนชรา/ยาเสพติด
๑.๓ ปัญหาการศึกษา/วัฒนธรรม/ประเพณี
๑.๔ ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติ/สิ่งแวดล้อม/ขยะ/ผังเมือง
๑.๕ ปัญหาคนจน/ ชนเผ่า
๒. เชียงรายดูแลประตูสู่อาเซียน/เป็นเมืองหน้าด่านรองรับปัญหาและการขับเคลื่อนนโยบายสู่ประชาคมอาเซียนในปี ๒๕๕๘
๓. เชียงรายมีต้นทุน/พื้นที่ต้นแบบของการจัดการตนเองมากมาย
๓.๑ ด้านการศึกษาเพื่อเด็กและชุมชน
๓.๒ ด้านการจัดการป่า ที่ดิน แม่น้ำโดยชุมชน
๓.๓ ด้านการจัดการสุขภาพ/สุขภาวะโดยชุมชน
๓.๔ ด้านการพัฒนา/การจัดการชุมชนที่ยั่งยืนโดยชุมชน
๓.๕ ด้านการจัดการปัญหาหนี้สิน/สวัสดิการโดยชุมชน
๓.๖ ด้านการจัดการความมั่นคงทางอาหาร/เกษตรยั่งยืน
๓.๗ ด้านการจัดการที่อยู่อาศัย/คนจนเมือง
๓.๘ ด้านธุรกิจเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อม
๓.๙ ด้านการบริหารจัดการองค์กร/เครือข่าย/อบต./เทศบาล
ท้องถิ่นเชียงรายจะจัดการตนเองได้อย่างไร?
๑. มีอำนาจและมีทุนในการจัดการตนเอง
๒. มีความมั่นใจ เปิดเผย ชัดเจนว่า” ทำได้” เพราะ
- ไม่ขัดรัฐธรรมนูญ(พ.ศ.2550)
- ไม่ผิดกฎหมาย
- สอดคล้องกับข้อเสนอของคณะกรรมการปฏิรูปประเทศไทย
- มีตัวอย่างที่ดีจากประเทศที่พัฒนาแล้ว เช่น ญีปุ่น เกาหลีใต้ กลุ่มประเทศยุโรป ฯลฯ
๒. มีเข้าใจชัดเจนในความแตกต่างของคำว่า”จัดการตนเอง”ภายใต้ โครงสร้างบริหารเก่า และโครงสร้างบริหารใหม่ที่เหมาะสมกว่า
๓. มีธรรมนูญประชาชนของคนจังหวัดเชียงรายจัดการตนเอง”
ธรรมนูญประชาชนจังหวัดเชียงรายจัดการตนเองคืออะไร?
ธรรมนูญจังหวัดเชียงราย คือ ฉันทามติอันเป็นหลักการ/แนวทาง/ระเบียบข้อปฏิบัติที่เห็นพ้องร่วมกันของประชาชนที่เกี่ยวข้องในสังคมจังหวัดเชียงรายที่จะยึดถือและขับเคลื่อนปฏิบัติโดยตั้งอยู่บนหลักการพื้นฐานที่สอดคล้องกับธรรมนูญแห่งรัฐ และกฎหมายไทยทุกประการ
จากการแลกเปลี่ยนร่วมกันเบื้องต้น ก็พบว่า จริง ๆ แล้วจังหวัดเชียงรายมีศักยภาพในการบริหารจัดการจังหวัดตนเองได้หรือไม่นั้น คงต้องขึ้นอยู่คนเชียงรายทุกคน ที่เข้าร่วมสร้างสรรค์สังคมเชียงรายให้น่าอยู่ต่อไป ท่ามกลางกระแสการพัฒนาประชาคมอาเซี่ยน ในปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ที่ใกล้จะมาถึงนี้
